kulinaria w Atenach i Grecji
Pomogę Ci odkryć grecką kuchnię. Już nie poczujesz się zagubiony w typowej greckiej tawernie, piekarni czy kawiarni.
W Atenach najwiecej lokali serwujących tradycyjne jedzenie znajdziesz w dzielnicach Plaka, Psyri, Monastiraki, Eksarchia, Gazi i Thiseio.
Warto odwiedzić lokale zwane mezedopoleia – w których serwują mezedes – różnego rodzaju przystawki podawane na zimno lub ciepło. Ta forma posiłku pozwala na skosztowanie wielu różnych potraw i nacieszenia się różnorodnością greckiej kuchni.
Podczas wypraw kulinarnych zwróć uwagę na określenie loukoumades – czyli lokalnie robione.
greckie smaki
- choriatiki – sałtak z pomidorami, ogórkiem, zieloną papryką, cebulą, serem feta, oliwa z oliwek i oregano
- dakos – chleb z twardej pszenicy moczony w wodzie, oliwie z oliwek i occie, podawany z pomidorem, pokruszoną feta i oregano
- dolmadakia – ryż zawijany w liście winogron, podawany na zimno i skropiony sokiem z cytryny i oliwa z oliwek
- fava – pasta z żółtego grochu
- gemista – pomidory, papryka, cukinia lub bakłażan faszerowane ryżem i ziołami, upieczone w sosie pomidorowym
- horta – gotowana, dzika zielenina podawana z oliwą z oliwek i skropiona cytryną
- kolokithokeftedes – placuszki z cukinii smażone na głębokim oleju
- kolokithakia tiganita – smażone na chrupka kabaczki
- koulouri – bajgiel z sezamem
- ladolemono – sos oliwno-cytrynowy
- melidzanes tiganites – smażony na chrupko bakłażan
- peinirli – małe pizzety w kształcie łódki
- saganaki – smażony żółty ser w panierce skropiony sokiem z cytryny
- spanakopita (spanakopitakia) – ciasto filo ze szpinakiem i serem feta – rodzaj słonego placka, najczęściej w kształcie półksiężyca
- tzatziki – dip jogurtowy z ogórkiem i dużą ilością czosnku
- tyropita (tiropitakia) – ciasto filo z serem – rodzaj słonego placka
Sery
- feta – kruchy, miękki ser z pasteryzowanego mleka owczego lub owczego i koziego
- graviera
- kasseri
- kefalotiri – półtwardy ser owczy
Mięsne
- bifteki gemista – klopsiki w sosie pomidorowych
- chtapodi psito – grilowana ośmiornica
- gavros tiganitos – smażone w głębokim oleju sardele
- gyros – mięso wieprzowe lub drobiowe pieczone pionowo, krojone w cienkie plasterki
- pita gyros – mięso gyros z grillowaną pitą, sosem tzatziki zawijane jak souvlaki
- kalamaki – wieprzowina, kurczak lub wołowina z grila, przyprawiona solą, oregano i cytryną, nadziane na szpadki a’la szaszłyki
- kalamaria tiganita – kalmary w tempurze
- kleftiko – jagnięcina pieczona w pergaminie z ziemniakami i świeżymi warzywami jak papryka, pomidor, cebula
- kouneli stifado – królik duszony w cebuli
- melitzanes papoutsakia – bakłażan nadziewany mięsem mielonym, pomidorami, cebulą i czosnkiem, zapieczony z serem
- midia saganaki – zapiekane mule w kremowym sosie z dodatkiem wina, oliwy i czosnku
- midia tiganita – smażone małże
- moschari kokkinisto – wołowina duszona w pomidorach
- musaka – warstwy bakłażana przekładane mielonym mięsem i pomidorami, zapiekane pod sosem beszamelowym i żółtym serem
- pastitsio – rurki makaronowe z mięsem mielonym, zapiekane w sosie beszamelowym
- ryba a’la Spetsiota – pieczona w piecu ryba w sosie ze świeżych pomidorów, cebuli, czosnku i białego wina
- souvles – mięsne szaszłyki z cebulą, papryka i pomidorami
- souvlaki – kawałki wieprzowiny, jagnięciny lub kurczaka pieczone na ruszcie, podawane owinięte w pitę z pomidorami, cebulą, tzatzikami – wykonywane według receptury przywiezionej do Aten przez uchodźców z Konstantynopola
- spaghetti me thalassina – spaghetti z owocami morza
- taramosalata – grecka pasta z rybiej ikry głównie dorsza lub karpia
Słodkości
- amygdalota – migdałowe kuleczki z aromatem wody różanej, posypane cukrem pudrem, najlepiej spróbować ich na wyspie Hydra
- baklava – warstwy ciasta filo wypełnione posiekanymi orzechami włoskimi, migdałami i zalane miodem
- bougatsa – świeże ciasto filo z kremem waniliowym posypane cukrem pudrem i cynamonem
- galaktobureko – warstwy ciasta filo przełożone kremem waniliowym
- giaourti me meli – jogurt z miodem z posiekanymi orzechami włoskimi
- glyko koutaliou – owoce i warzywa w bardzo słodkim syropie podawane na spodku czasami z dodatkiem jogurtu
- ipovrychio – łyżeczka gęstej cukrowej masy (o smaku waniliowym lub mastichy) zanurzona w szklance zimnej wody
- kataifi – ciasto filo jako cienkie nitki wypełnione posiekanymi orzechami i zalane syropem
- karmelizowane pistacje
- kourabiedes – kruche maślane ciasteczka bożonarodzeniowe, czasami z kawalkami migdałów, posypane cukrem pudrem
- loukoumades – malutkie pączki z ciasta drożdżowego polane syropem miodowym, posypane siekanymi orzechami lub cynamonem
- loukoumi – kostki o smaku owocowym i konsystencji galaretki posypane cukrem pudrem
- miód tymiankowy
- pasteli – batonik z miodu, sezamu i skórki pomarańczowej
kawa, kawusia, kaweczka 😉
- ellinikos – tradycyjna grecka kawa, parzona w tygielku (briki) podgrzewanym w gorącym piasku
- espresso – z ekspresu ciśnieniowego
- frappe – napój kawowy – kawa rozpuszczalna z dużą ilością mlecznej piany i lodu
- freddo – mrożone espresso ze spienionym, zimnym mlekiem i kruszonym lodem
- nes – kawa rozpuszczalna
Alko
- masticha – łagodny w smaku likier wyrabiany z dodatkiem żywicy z drzewa mastyksu
- metaxa – sztandardowy trunke alkoholowy
- ouzo – grecka wódka o smaku anyżowym, czasami podawana z wodą i kruszonym lodem
- retsina – greckie wino aromatyzowane o złotożółtym kolorze, wyrabiane z dodatkiem żywicy z sosny alpejskiej
- tsipouro – mocny alkohol wytwarzany z moszczu winnego, często podawany rozcieńczony
- raki
Rodzaje lokali
- tawerny – to najcześciej lokale rodzinne, gdzie w menu znajdziesz:
- mezedes – przystawki
- salates – sałatki
- orektika – zakąski
- thalassina – owoce morza
- tis oras – potrawy na zamówienie z mięsa i grilowanych ryb
- ouzeri – od trunku ouzo, północna Grecja ma lokale zwane tsipouradiko – od wódki winogronowej, a na Krecie znajdziesz rakadiko
- zacharoplasteio – pełne ciast, ciasteczek, słodkości i deserów
- kafenijony – kafeterie